31 Mart seçim günü geldi çattı…
Bugün, Türkiye genelinde birçok il ve ilçede için oy verme süreci başladı.
Vatandaşlar, yerel yöneticilerini belirlemek üzere sandık başına gidiyor.
34 farklı siyasi partiden gelen adaylar ve bağımsız adaylar dahil olmak üzere birçok aday, seçmenlerin oylarını alabilmek için yarışacak.
61 milyon 441 bin 882 seçmen oy kullanacak
Ülkemiz genelinde 206 binin üzerinde sandık kurulacak ve bu sandıklarda 61 milyon 441 bin 882 seçmen oy kullanacak. Seçmenler, tüm oy pusulalarını tek bir zarfa koyacaklar.
Yerel seçimlerde, 30 büyükşehir, 51 il, 973 ilçe ve 390 belde belediye başkanı ile 50 bin 336 muhtar belirlenecek. Ayrıca, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği seçimleri de gerçekleştirilecek.
Seçim takvimi de nihayete erdi. Dün saat 18.00 itibarıyla seçim propaganda süreci sona erdi. Seçim yasakları ise bugün saat 23.59’da kalkacak.
Oy pusulası renkleri
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van’daki seçmenler, “büyükşehir belediye başkanı”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy kullanacak.
Büyükşehir olmayan illerde ise “il genel meclisi üyeliği”, “belediye başkanı”, “belediye meclisi üyeliği” ve “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy verilecek. Köylerde ise “il genel meclisi üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar meclisi” için oy verilecek.
Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası “beyaz”, il genel meclisi üyeliklerine ilişkin pusula “turuncu”, belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası “mavi”, belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası ise “sarı” renkli olacak.
Oy verme saatleri
Yüksek Seçim Kurulu, doğudaki 32 ilde oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis’te ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak. Bu illerin dışında kalan diğer yerlerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.
1004 seyyar sandık
Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler için 1004 seyyar sandık oluşturuldu. Bu seçmenler, seyyar sandıklarda oylarını kullanabilecek.
Oy verme bitim saatinden önce sandıklar açılamayacak
Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu illerde saat 16.00, diğer illerde saat 17.00’den önce oylar sayılmaya başlanamayacak. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy vermenin bitim saatinden önce sandıklar kesinlikle açılamayacak.
Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, diğer illerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ve muhtarlık seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
Hamileler, hastalar ve engelliler sıra ile bekletilmeden oylarını kullanacak, yaşlıların da sıra bekletilmeden oy kullanmalarına izin verilecek, ayrıca bu seçmenlere yardım eden seçmenlere de oy kullanmada öncelik tanınacak. Cep telefonu, fotoğraf ve film makinesi gibi görüntü kaydedici veya leşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak olacak.
Sandık başında seçmene vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacak.
Seçim hazırlıkları tamam
YSK, birleşik oy pusulalarının basımı, seçim torbalarının hazırlanması, sandık kurulu eğitimleri ve seçim torbalarının teslimi gibi seçim hazırlıklarını tamamladı.
Seçim günü yasakları
Seçim günü saat 06.00’dan gece saat 00.00’e kadar, her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılması, içkili yerlerde ve umumi mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesi ve içilmesi yasak olacak.
Oy verme süresince bütün kahvehane, kıraathane ve internet kafeler gibi bütün umumi eğlence yerleri kapalı olacak, eğlence yeri niteliğindeki lokantalarda yalnız yemek verilebilecek.
Emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6. maddesinde belirtilen silahları köy, kasaba ve şehirlerde taşıyamayacak.
Oy verme günü radyolar ve her türlü yayın organlarınca saat 18.00’e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılamayacak.
Radyolarda ve her türlü yayın organlarında 18.00-21.00 saatlerinde ancak YSK tarafından seçim ile ilgili verilecek haber ve tebliğler yayımlanabilecek.
Bütün yayınlar saat 21.00’den sonra serbest olacak ancak YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00’den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.
YSK’den sandık kurulu başkanlarına uyarı mesajları
YSK tarafından, sandık kurulunda görev alacak başkan ve üyelere, bugün ve oy verme günü, aralıklarla bilgilendirme mesajları atılacak.
Buna göre, bugün sandık kurulu başkanlarına gönderilecek mesajlardan bazıları şöyle:
“Sayım döküm işlemleri tamamlanmadan sayım döküm cetvelleri ve sandık sonuç tutanaklarını imzalamayınız ayrıca sandık kurulu görevlileri, seçime ilişkin tüm evrakları imzalamadan ve sonuçları ilan etmeden sandığı terk edemez.”
“Karşılaştığınız sorunlar ile ilgili ilçe seçim kurulunu arayabilirsiniz. Görev belgenizde ilçe seçim kurulunun telefonu yer almaktadır.”
“Size gelen tüm bilgilendirme mesajlarını sandık kurulu üyeleri ile mutlaka paylaşınız.”
Seçim günü gönderilecek mesajlar
Sandık kurulu başkanlarına seçim günü gönderilecek kısa mesajlar ise şu şekilde:
“Sandık başına gelen seçmenin önce sandık seçmen listesinden ismini bularak, imza hanesinin boş olduğunu tespit edip T.C. kimlik numarasını taşıyan resmi dairelerce verilen soğuk damgalı, kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli ve resmi belgelerden biri ile oyunu kullandırınız. Oy kullandırmadan sandık seçmen listesine imzasını attırmayınız.”
“Seçmene cep telefonu, fotoğraf makinesi gibi görüntü kaydedici cihazlarla oy kabinine girmesinin yasak olduğunu, iade edilmek üzere masa üzerine bırakılması gerektiğini söyleyiniz.”
“Görme engelli seçmenlere, şablon ile oylarını kullanabileceklerini hatırlatınız.”
“Adı sandık seçmen listesinde olmayan veya elinde seçmen bilgi kağıdı olup imza alanında ‘Oy Kullanamaz’ şerhi olan kişiye oy kullandırılmaz.”
“Sandığa gelen seçmenler, başkan tarafından sıra ile alınır. 75 yaş ve üstü, hamile, hasta ve engelli seçmenler bekletilmeden oylarını verirler.”
“Sandık Kurulu görevlileri seçime ilişkin tüm evrakları imzalamadan ve sonuçları ilan etmeden sandığı terk edemez.
Oyların sayım ve döküm işlemi tamamlandıktan sonra sandık alanında seçim ile ilgili evrak bırakmayınız.
Oy torbasını sandık kurulu başkanı ve siyasi partili üyeler arasından ad çekme ile belirlenecek en az iki üye ile birlikte ilçe seçim kuruluna en kısa sürede teslim ediniz.”
“Seçim iş ve işlemleri ile sayım ve döküm işlemleri aralıksız olarak devam edecektir.”
Bina sorumluları
Seçimde bina sorumlularına gönderilecek kısa mesajlar da şu şekilde:
“Tarafınıza teslim edilen sandık, paravan/oy verme kabini ve sandık kapaklarının yeterli sayıda olduğundan emin olunuz. Eksiklik varsa ilçe seçim kuruluna haber veriniz.”
“Sandık kurulu başkanına torba teslimi esnasında oy zarfı ve pusulalarını sandık kurulu mührü ile mühürlemesi gerektiğini hatırlatınız.”
“Oy verme günü, oy vermenin başlama saatinde görev yerine gelmeyen sandık kurulu başkanlarını derhal ilçe seçim kuruluna bildiriniz.”
“Sayım ve döküm işleri biter bitmez sandık kurullarının ulaşımını sağlamak için ilçe seçim kuruluna haber veriniz.”
Seyyar sandık kurulu başkanlarına da “31 Mart 2024 Pazar günü seyyar sandık kurulu başkan ve üyeleri saat 06.00’da ilçe seçim kurulu başkanlığında hazır bulunur. İlçe seçim kurulundan kontrol ederek tutanakla teslim aldığınız oy torbasında bulunan birleşik oy pusulaları ve oy zarflarını sandık kurulunun huzurunda açarak sayınız ve tutanak defterine geçiriniz.” mesajının da aralarında bulunduğu 7 mesaj gönderilecek.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)